Problem odpowiedzialności zawodowej tłumacza przysięgłego został uregulowany kompleksowo w Ustawie o zawodzie tłumacza przysięgłego z dnia 25 listopada 2004 roku.
Artykuł 21 tej ustawy przewiduje następujący wachlarz kar:
- upomnienie
- nagana
- kara pieniężna
- zawieszenie prawa do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego na okres od 3 miesięcy do 1 roku
- pozbawienie tłumacza przysięgłego prawa do wykonywania zawodu.
Warto też pamiętać, że odpowiedzialność zawodowa tłumacza upływa zasadniczo po 3 latach od daty popełnienia czynu, chyba że taki czyn wyczerpuje znamiona przestępstwa lub przestępstwa skarbowego, w których to przypadkach stosuje się odpowiednie przepisy o przedawnieniu.
Organem egzekwującym kwestie odpowiedzialności zawodowej jest Komisja Odpowiedzialności Zawodowej, mająca umocowanie w Ustawie.
W okresie od 1 października 2005 roku do 31 grudnia 2014 roku do Komisji wpłynęło łącznie 412 wniosków, w tym 293 od Ministra Sprawiedliwości oraz 119 od wojewodów. Komisja nałożyła łącznie 307 kar: 150 upomnień, 124 nagany. Kara zawieszenia prawa do wykonywania zawodu na różne okresy czasu (od 3 do 12 miesięcy) została nałożona na 29 osób, a trzy osoby pozbawiono prawa do wykonywania zawodu tłumacza. Z kolei 63 osoby uniewinniono od zarzucanych im czynów.
Najczęściej przed komisją stawali tłumacze przysięgli języka niemieckiego (90 osób) i angielskiego (50 osób). Wynika to z faktu, iż te dwa języki są dominującymi językami w branży tłumaczy przysięgłych.
Tłumaczom, którym przyszło stawić się przez komisją, zarzucano najczęściej brak wykonywania zadań z należytą starannością i bezstronnością oraz niewłaściwe prowadzenie repertorium czynności tłumacza przysięgłego. Zdarzały się również zarzuty o odmowę wykonania tłumaczenia dla organów administracji publicznej czy brak stawienia się tłumacza na kontrolę u wojewody sprawującego bezpośredni nadzór nad tłumaczami.
W roku 2015 do Komisji Odpowiedzialności Zawodowej wpłynęły 53 wnioski (15 od Ministra Sprawiedliwości i 38 od wojewodów). Komisja odstąpiła od wymierzana najsurowszych kar, optując za karami upomnienia i nagany.
W roku 2016 wystąpiono z 57 wnioskami do Komisji. Główne kary to upomnienie, nagana oraz 1 zawieszenie tłumacza w prawach do wykonywania zawodu.
Liczba spraw w latach 2017-2019 utrzymywała się na podobnym poziomie, z niewielkim trendem wzrostowym.
Należy też pamiętać, iż oprócz gamy środków dostępnych Komisji Odpowiedzialności Zawodowej, które mogą być nakładane na tłumacza, tłumacz wykonujący swoją pracę niestarannie, dopuszczający się pomyłek i błędów w tłumaczeniach, zmieniający sens i znaczenie tekstu, pomijający istotne fragmenty dokumentu, itp. musi się liczyć z możliwością bycia pociągniętym do odpowiedzialności materialnej przez klienta zamawiającego daną usługę, który poniósł straty w wyniku zaniechań tłumacza. Błędy w przypadku np. tłumaczeń dokumentacji medycznej czy umów opiewających na bardzo wysokie kwoty, mogą wiązać się z zasądzeniem od tłumacza odszkodowania idącego w dziesiątki lub nawet setki tysięcy złotych. Warto więc rozważyć wykupienie ubezpieczenia od odpowiedzialności zawodowej, które może przynajmniej częściowo pokryć takie koszty.